معرفی شیوه های متعدد تکه دوزی
تکه دوزی: اتصال هر پارچه بر پارچه مشابه یا متفاوت را تکه دوزی می گویند.
یکی از شیوه های دوختی گذشته تا به حال که مورد نظر تمام هنردوستان رشته گلدوزی ماشینی قرار می گیرد تکه دوزی است این شیوه را با نام اپلکه دوزی نیز می خوانند و دارای شاخه های متفاوت همانند چهل تکه دوزی- معرق- مرصع- خاتمی دوزی و برجسته دوزی نیز می باشد.
تکه دوزی ساده با چند روش:
تکه دوزی را به روشهای متفاوت انجام می دهند اما باید از بین کلیه روش ها یکی را انتخاب نمود که در صرفه جویی زمان و نیز کیس خوردن کمتر نتیجه بهتری داشته باشد.
پارچه های مورد مصرف: فوم- جیر- پولیش- تترون-ماهوت- دیسک و استات
لوازم مورد استفاده: کاربن- خودکار- مداد- تکه پارچه های رنگی- ارگانزا- لای چسب- زانفیکس- چسب مایع- سوزن ته گرد- سوزن ونخ کوک- پودر چسب پارچه.
پارچه های فوم- جیر- از دسته پارچه هایی هستند که نیاز به زدن لای چسب ندارند و می توان طرح را به پشت پارچه با کاربن یا خودکار انتقال داد پس اطراف طرح را چیده و بر روی زمینه پارچه بگذارید ابتدا یک ردیف زیگراگ نیم باز با درجه کم عرض زده و سپس دور پارچه را تمیزکاری نمایید و در مرحله دوم با زیگزاگ کمی پهن تر به صورت فشرده طرح را کامل بدوزید.پارچه های پولیش و ماهوت نیز در امر تکه دوزی نقش بسزایی دارند برای دوخت سریع اینگونه پارچه ها بهتر است که طرح را بر لای چسب یا زانفیکس کشیده سپس آنرا بر پارچه چولیش یا ماهوت به وسیله سنجاق ته گرد ثابت کنید و اطراف طرح را چیده و آنرا از پارچه جدا کنید اگر برای پشت پارچه پرز دار خود لای چسب استفاده کرده اید آنرا بر زمینه پارچه بگذارید و با کوک های نسبتاً ظریف پارچه پرز دار خود را ثابت کنید آنگاه به وسیله پارچه واسطه و با حرارت ملایم اتوبزنید بعد یک ردیف دور دوزی باز انجام دهید و اطراف کار را تمیز کاری نمایید و با دور دوزی، فشرده تکه دوزی خود را به اتمام رسانید.
تکه دوزی با پارچه های استات- یدسکو- تترون، استفادها از این گونه پارچه ها به دلیل ظرافت پارچه نیازمند صبر و دقت شما می باشد. طرح خود را بر لای چسب کشیده آنگاه تکه های رنگی از پارچه های فوق را نیز پس از انتقال طرح بر روی لای چسب منظم گردانید بقیه موارد تکه دوزی همانند روش های قبلی انجام می گیرد.
نکته مهم در تمام روش های تکه دوزی این است که طرح را بر زمینه پارچه خود نکشید زیرا اگر میلی متری از رنگ مداد بر روی زمینه کار شما بماند بسیار زشت جلوه گر می شود پس سعی کنید طرح را بر لای چسب و یا پشت تکه های پارچه های ثانویه کشیده و آنگاه حد وسط طرح را مطابق با شیوه انتقال طرح که در مباحث اولیه کتاب بیان شده است کنترل نمایید سپس تکه دوزی را انجام دهید.
تکه دوزی به رش ارگانزا:
طرح خود را بر روی ارگانزا انتقال دهید و با چسباندن لایی چسب به تکه های رنگی آنها را بر روی ارگانزا منظم کنید و اطراف کار را بخیه ظریف زده سپس ارگانزا را بر روی پارچه زمینه قرار دهید و مراحل قبلی دوخت را انجام دهید.
در تکه دوزی های ساده اگر برای تابلو طرحی را تکه دوزی می نمایید به جای استفاده از سوزن ته گرد و یا بخیه زدن برای ثابت نمودن لحظه ای تکه ها ازچسب پارچه بهره گیری کنید. البته میزان قطرات چسب باید بسیار اندک به پارچه مالیده شود.
تکه دوزی برجسته:
لوازم مورد نیاز- علاوه بر وسایل کاربردی در تکه دوزی ساده به لوازم برجسته کننده همانند اسفنج– پشم شیشه- مقوا- قیطان- نیاز است. تمام روشهای تکه دوزی ساده را می توان به تکه دوزی برجسته مبدل ساخت بدین گونه که طرح را بر یکی از لوازم برجسته کننده نیز کشیده محیط اطراف را چیده سپس مابین تکه ثانویه و زمینه کار قرار دهید و مراحل قبلی دوخت را به انجام رسانید.
تکه دوزی تکه پارچه های رنگی بر روی زمینه پارچه های پولیش- مخمل- کاموا و …
در روشهای قبلی، پارچه های پرزدار را بر زمینه ساده تکه دوز می نمودید حال عکس این تکه دوزی را می خواهیم انجام دهیم. بهتر است طرح را بر روی لای چسب کشیده و پس از چیدن محیط اضافی طرح، آن را به پشت پارچه خود بچسبانید تا هنگام دوخت کار شما سریعتر و راحت تر انجام گیرد حتی می توانید مربع و یا دایره ای از لای چسب کشیده سپس تکه پارچه ها را منطبق بر لای پسب نمایید و با کوک های ریز بر روی زمینه پارچه پرزدار ثابت گردانید. مراحل دوخت همانند قبل انجام می گیرد.
چهل تکه دوزی:
یکی دیگر از شاخه های تکه دوزی چهل تکه می باشد. زنان ایرانی بنا به خوی و خصلت پاکشان همواره در پی آن بوده اند که از هیچ همه را بسازند. بدین رو با سرهم نمودن تکه پارچه های رنگی و کنار گذاشته در منزل، هم خاطرات شیرین آن پارچه را ثبت می نمودند و هم نیز با چیدن تکه ها در کنار هم، نقشی نو را رقم زده و به اقتصاد خانه نیز کمک می نمودند.
چهل تکه ساده:
از بکار گرفتن زائدات پارچه های خیاطی و به هم دوختن این قطعات نامرتب از لحاظ شکلی چهل تکه ساده را می توان پدید آورد که نقش مهمی در زیبا سازی رولحاف- روکش بالشت، ساک دستی، و سایر وسایل تزیینی را داراست.
چهل تکه حرفه ای:
پارچه ها تا حد امکان از یک جنس و رنگ های هم خانواده و یا متضاد در یک کار می توانید از شکلهای متفاوت هندسی استفاده کنید و آن را بر کاغذی طراحی نموده سپس از روی طرح اصلی کپی نموده و قطعات طرح را بچینید. حالا تمام الگوها را بر پارچه های رنگی منطبق سازید و باز اشکال بعدی را چیده و کنار بگذارید. سپس بصورت مرتب و منظم درزهای طولی و عرضی هر شکل را به هم دوخته تا محیطی بزرگ به اندازه محیط روی کار جدا کنید و هر دو لایه پارچه را به هم متصل سازید و در آخر پارچه را مرتب کنید و بر روی آن اتو بزنید تا تکه ها در جای خود منظم شوند.
